Slim gebruik van wind en koelte zorgt voor meer transportcapaciteit

Komend jaar gaat Tennet op 8 extra locaties het hoogspanningsnet dynamisch gebruiken, afhankelijk van de weersomstandigheden. Met nieuwe sensoren in de hoogspanningslijnen kunnen de temperatuur en de ‘doorhang’ van de lijnen worden gemeten. Door gebruik te maken van weerdata kan de landelijke netbeheerder bij gunstige weersomstandigheden meer stroom transporteren dan waar de lijnen op zijn ontworpen.

Veilig meer stroom transporteren

Op de 380 kiloVolt (kV) verbinding tussen Geertruidenberg en Eindhoven zijn deze sensoren aangebracht. Deze slimme oplossing biedt tot 30 procent extra transportcapaciteit op het volle elektriciteitsnet.

Door het transport van elektriciteit worden de geleiders in de hoogspanningslijnen warm. Door deze verwarming zakken de geleiders (‘doorhangen’), waardoor er een beperking zit aan de maximum transportcapaciteit van een hoogspanningsverbinding. Het weer kan echter een gunstig effect hebben op de koeling van de geleiders. Bij lage temperatuur, maar vooral door wind, wordt de lijn meer gekoeld waardoor er minder doorhang plaatsvindt. In zo'n geval kan er dus op een veilige manier meer stroom worden getransporteerd.  

Dynamisch gebruik op grotere schaal  

Afgelopen jaren heeft Tennet ervaring opgedaan met deze techniek genaamd Dynamic Line Rating. Eerst is dit toegepast op de zogenaamde stroomsnelwegen van 380 kV. Dit jaar wordt de toepassing op grotere schaal toegepast, ook op de netten van 110 kV. Door het hele land worden op nog acht verbindingen speciale sensoren geplaatst, waarmee ook deze verbindingen in het hoogspanningsnet dynamisch kunnen worden bedreven. Dit voorjaar zijn al sensoren geplaatst op hoogspanningsverbindingen tussen Groningen en Meeden en tussen Diemen – Breukelen – Krimpen aan den IJssel die helpen om grotere hoeveelheden duurzaam opgewekte energie af te voeren. 

Meer vermogen door gekoelde lijnen

Met de sensoren wordt iedere vijf minuten de doorhang en transportcapaciteit van de hoogspanningslijn gemeten. Op basis van deze gegevens en weerprognoses wordt met behulp van een door ons ontwikkeld IT-platform bepaald hoeveel extra transport er over de verbinding kan plaatsvinden, nu tot 56 uur vooruit. Hiermee ontstaat extra ruimte op het bestaande net. Dit kan, afhankelijk van de omstandigheden, oplopen tot 30 procent extra capaciteit ten opzichte van de bestaande capaciteit zonder meer risico’s te nemen. Wind bepaalt een groot gedeelte van extra koeling van de lijnen. Zo creëert Dynamic Line Rating bijvoorbeeld vaak extra capaciteit wanneer er veel stroom wordt opgewekt door windturbines.

Bestaande net efficiënter benutten

Het Nederlandse elektriciteitsnet raakt steeds meer belast en zal daarom de komende jaren aanzienlijk worden uitgebreid. Uitbreiding en opwaardering van de infrastructuur is kostbaar en kost veel tijd. Daarom passen netbeheerders andere slimme oplossingen toe waarmee het bestaande netwerk efficiënter kan worden benut. Naast de toepassing van Dynamic Line Rating wordt ook de ‘vluchtstrook’ ingezet. Hierbij worden zon- en windparken aangesloten op de storingsreserve.

Afbeelding Tennet; Kaart met geplande toepassing Dynamic Line Rating